Galen (Claudius Galenus) – rzymski lekarz greckiego pochodzenia, anatom, utalentowany badacz i pisarz, jeden z najznakomitszych lekarzy ery starożytnej, wywarł olbrzymi wpływ na rozwój nauk medycznych w średniowieczu i odrodzeniu. Oprócz medycyny zajmował się też m.in. filozofią, logiką i retoryką.
Urodził się w Pergamonie (ok. 130 r.n.e) – mieście będącym, oprócz Kos, Knidos i Epidauru, miejscem kultu Eskulapa. Do 18. roku życia pobierał nauki (głównie w zakresie szeroko pojętej filozofii), u swego ojca Nikona (zdolnego matematyka i architekta). Później według legendy Nikon miał sen, który zdradził mu, że w przyszłości Galen będzie jednym z najwybitniejszych lekarzy w historii i postanowił, że od tej pory syn będzie pobierał nauk sztuki lekarskiej w miejskiej szkole medycznej, której główną rolą była piecza nad gladiatorami. Następnie podjął studia medyczne i filozoficzne w Pergamonie. Po śmierci ojca opuścił rodzime miasto i kontynuował naukę w Smyrnie, Koryncie, Palestynie i Aleksandrii. Po powrocie do Pergamonu w 158 r. został głównym lekarzem gladiatorów. Praca ta pozwoliła mu nabyć wprawy chirurgicznej, uzupełnić wiedzę anatomiczną, a także zapoznać się z problematyką dietetyki, której zasady były stosowane przez stale trenujących i walczących zawodników. W 161 roku zamieszkał w Rzymie i leczył swojego byłego nauczyciela Eudemusa, dzięki któremu poznał wiele ważnych osób. Bardzo szybko stał się modnym i cenionym lekarzem w środowisku rzymskim. Dzięki swojej sławie został lekarzem na dworze Marka Aureliusza i zajmował się leczeniem także Lucjusza Werusa i Kommodusa. Był związany z dworem cesarskim do końca życia, zmarł prawdopodobnie w Rzymie ok. 200 r.n.e.
Galenus interesował się właściwie wszystkimi gałęziami medycyny (stosunkowo mało zajmował się położnictwem i chirurgią). Szczególnie interesował się anatomią i fizjologią i często wykonywał sekcje zwierząt, głównie małp, ponieważ zakładał, że mają one budowę zbliżoną do człowieka co niestety było przyczyną wielu błędnych wniosków. Opisał 7 nerwów czaszkowych, zastawki serca oraz różnice między tętnicami i żyłami (między innymi wykazał, że tętnicami płynie krew, a nie powietrze, jak sądzono dotychczas). W swoich pracach zebrał wiedzę anatomiczną poprzedników, które uzupełnił o własne obserwacje. Opisał dodatni wpływ ćwiczeń fizycznych na rozwój ciała. Usystematyzował wady postawy i jako pierwszy wprowadził terminy: scoliosis, kyphosis, lordosis. Podobnie jak Hippokrates twierdził, że zdrowie wymaga równowagi między czterema składnikami organizmu: śluzem, czarną żółcią, żółcią oraz krwią. W farmacji dokonał podziału substancji na maści, kremy, papki i płyny oraz wprowadził kosmetykę do świata medycyny.
Idee Galena nawiązujące do tez Hipokratesa, miały wpływ na nauki medyczne przez następne kilkanaście stuleci, a jego sposoby opracowywania lekarstw obowiązywały w zachodniej Europie przez 1500 lat po jego śmierci!
Działalność twórcza Galena była ogromna, napisał w sumie ok. 400 dzieł z różnych dziedzin wiedzy. Był autorem m.in. nie zachowanej encyklopedii, obejmującej 7 sztuk wyzwolonych i medycynę, oraz pracy „De anatomicis administrationibus”, którą można uznać za podręcznik do sekcji zwłok. Opisał w nim m.in. mięśnie, szczególnie kończyn, dzieląc je na prostowniki i zginacze; opisał też (błędnie) układ krążenia. Do czasów współczesnych zachowało się ok. 150 pism Galena: medycznych i farmaceutycznych, filozoficznych i logicznych oraz retorycznych. Mimo tak znaczących osiągnięć Galen nie ustrzegł się błędów. Dopiero 15 wieków później Andreas Vesalius w swym dziele „Budowa ludzkiego ciała” („De humani corporis fabrica”) udowodnił, że Galen nie wykonał żadnych sekcji ludzkich zwłok.